Gagauziyanın Kıpçak küüyün “S.İ. Baranovskiy” adına teoretik liţeyindä işleer üüredicilär Domnika Viktorovna hem Pötr Afanasiyeviç ÇEBAN. İkisi da kıpçaklı. Artık 39 yıl, taa 1976-dan beeri, onnar kol-kola ömürdä giderlär, herbir iştä biri-birinä yardımcı hem omuz olêrlar. Bu yolda hem kendi uşaklarına Lüdmilaylan Andreya hem Elenaylan Olgaya, hem da üürencilerinä örnek olarak, bir yaşamanın en büük temelini – aylä paalılıını, örnek gösterip, üürederlär, en islää çalışma hem insannık terbiyetmesini vererlär.
Domnika Viktorovna başardı Kişinev “İon Kränga” adına devlet universitetın matematika fakultetını. Universitettan sora işledi matematika üüredicisi Taraklı kasbasının 2-ci orta şkolasında, sora da Kıpçak küüyün 2-ci orta şkolasında. 1978-dän beeri çalışmasına eklendi bibliotekacılık ta. Canabisi oldu küüyün 3-cü nomaralı bibliotekanın başı.
Burada, kiyat dünnäsı zenginniin arasında, Domnika Viktorovna başladı toplamaa halkımızın istoriyası, kulturası, sıraları hem adetleri için materialları. Bu materiallar hem bilgilär pek faydalı oldular onun işindä, genä şkolada, açan o başladı Gagauz halkın istoriyası, kulturası hem sıraları için urokları vermää.
Şkoladan ayırıldıktan sora da Canabisinin üürencileri büün dä aklına getirerlär o meraklı hem faydalı urokları, o zengin hem derin bilgileri bizim Ana tarafımız için, Vatanımız için. Zerä onnar yardım ederlär unutmamaa istoriyamızı, tanımaa hem korumaa adetlerimizi, üürederlär patriotluk hem Vatanı sevmäk duygularımızdan utanmamaa, ana dilimizdä lafetmää hem gözäl ana topraamızın – Gagauziyamızın – paasını bilmää.
Pötr Afanasiyeviç sa üürediciliini başladı 1966-cı yılda hep ana küüyündä, ozamankı 24-cü 8-yıllık şkolasında (büünkü gündä “Boris Yanakoglo” adına teoretik liţeyi). Artık 46 yıl Canabisi biologiyayı üüreder. Taa ilk günündän beeri çemrek, çalışkan, predmetini bilän hem işini sevän Pötr Afanasiyeviç beendirdi kendisini insannara, üürencilerinä dä kendi uroklarına büük bir sevgi bitiştirdi. Onun işinä saygı gösterdilär diil sade üürencilärlän üüredicilär, ama uşakların anaları-bobaları da, çorbacılar da, rayon administraţiyası da.
1972-ci yılda onu koyêrlar Kıpçaan 2-ci orta şkolasında üüretmäk-terbietmäk hem şkola dışı işlerindä organizator. Canabisi bu uurda işi ölä yola koydu, ani bir yıldan sora ona taa ŢK VLKSMdan (Komsomolun Merkez Komitetından) Şan Gramotası verildi. Hep ozaman, 1973-tä, ona teklif ederlär gagauziyanın Svetlıy küüyünnün sovhoz-tehnikumunda rayon statusunda komsomol komitetin başına geçsin. 1975-ci yılda Pötr Afanasiyeviçi ayırêrlar Kıpçaan rayon statusunda en büük küü komsomol organizaţiyasına sekretar da Canabisi 1980-ci yıladan işleer orada. Bu iştä o gösterer kendisini talantlı hem başarılı bir lider. Bunu esaba alarak, Taraklı rayonun komunist partiyasının komitetı teklif eder ona olmaa Kıpçaan küü Sovetinin başı.
Pötr Afanasiyeviç eni kuvetlän hem büük havezlän tutunêr eni iştän. Onun önderciliinnän hem Sovetin azalarının çalışmasınnan, Kıpçak küü Soveti çıkêr ikinci erä küüyün iileştirmesi için hem plannarın uygulanması için rayon yarışmasında.
Sora Canabisi genä şkolaya döndü da, 1983-cü yıldan büünä kadar, işleer biolog “S.İ. Baranovskiy” adına teoretik liţeyindä. Onun öndercilii hem terbiedicilii kanadı altından büünkü günädän 6 klas büük yola çıktı. Bir şüpesiz var nicä demää, ani onnar şkolanın en islää klasları.
Pötr Afanasiyeviç pek beener kendi predmetini. Bu sevgi geçer onun üürencilerinä dä, angıları havezlän üürenerlär biologiyayı, pay alêrlar hem kazanêrlar ödülleri türlü konkurslarda hem olimpiadalarda biologiyada hem ekologiyada: 2013-cü yılda Respublika uurunda ekologiyada olimpiadada “Su hem hava güneş yısıtıcıları” proektı 4-cü şannı eri aldı; “Alternativ energiyanın praktikada kullanmasında” Moldovada 3-cü er kapladı.
Artık altı yıl sıravardır Canabisinin üürencileri erindeki olimpiadalarda hem bilim konferenţiyalarında birinci hem ikinci erleri alêrlar. Bıldır onun grupasının “Temiz su – saalıımızın garantiyasıdır” proektı Gagauziyada birinci eri aldı, “Gelecään şkolası – nasıl sän onu görersin” proektı sa ikinci eri kazandı.
Var Pötr Afanasiyeviçin taa bir büük can işi – 2012-ci yıldan beeri Canabisi Kıpçaan M-Liga “Güneşçik” volontör klubun nasaatçı ustası. Bu klubun 45 volontöru, “İilik yap, ödül beklämä” sloganı altında, küüdä herkezinä yardıma gelerlär.
Bu gözäl insannar için, Allahtan pedagoglar için sözümü isteerim başarmaa bir urguylan: onnar üürederlär üürencilerini insan olmaa hem Gagauziyamızın paasını bilmää. Kendilerini dä başka türlü bu dünnedä görmeerlär.
Not. Domnika Viktorovnanın hem Pötr Afanasiyeviçin uşakları da ana-boba yolundan gittilär. Büük kızları Lüdmila başardı “İon Kränga” adına devlet universitetın gagauz-romun dili bölümünü. İkinci uşakları Andrey Tiraspol universitetindä fizika hem informatika bölümündä üürendi. Orta kızları Elena üürendi Kişinev devlet universitetinda matematika hem informatika fakultetinda. Küçük kızları Olga bu yıl, Gagauziyanın en islää üürencilerin birindän olup, Gagauziya Başkanın şannı gramotasını kabletti. Şindi Olga Moskvadakı “N. Bauman” adına İnstitutta informaţiya tehnologiyaları hem sistemaları bölümündä üürener.
PATRETLERDÄ: Pötr Afanasiyeviçlän Domnika Viktorovna hem onnarın küçük kızları Olga;
Başkandan “Gagauziya şannı üüredicisi” dokumentlerini kablettiktän sora söz;
“S.İ. Baranovskiy” adına teoretik liţeyin kolektivı.
Praskovya BOSTANCI
