DOKLADLAR BOLUMU

muzeyler_zanet_1
(“Gagauz kulturasının enginniindä müzeylär: zamanın zorlukları hem eni çözümnärBilim-praktika konferențiyasında Todur ZANETin nasaatı) Zaman hayır olsun, hepsinä! Bän istärdim çekettirmää bu kiyatlardan (“Gagauzların kayıp olan dilinin hem kultura adetlerinin Moldovada korunması” adlı 3 bilim kiyadı: 1-ci kiyat (“Gagauz halk masalları”, “Gagauz Folk Tales”, “Poveşte populare găgăuze”, «Гагаузские народные сказки»); 2-ci kiyat (“Gagauz türküleri, söleyişleri, bilmeceleri”, “Gagauz songs, Proverbs, Riddles”, “Cântece, proverbe, ghicitori găgăuze”, «Гагаузские песни, пословицы, загадки»); 3-cü kiyat (“Gagauz yortuları, adetleri, sıraları”, “Gagauz Holidaays, Customs, Riters”, “Sărbători găgăuze, tradiţii, obiceiuri”, «Гагаузские праздники, обычаи, обряды»)), ama şindi sesledim önümdeki nasaatTAA DERINDÄN
olga_tabakar_
Terbietmäk – o diil yaşamaya hazırlanmak, Terbietmäk – o kendi yaşamak. John Devey İnsanın moral kaliteleri çekiler küçüklüündän. Kimin arasında büüyecek, kalkınacek evlad, işidecek büüklerdän, dolayında bulunan insannardan iilik için, dooruluk için, sevda için halkına, dilinä, topraana. O bilgilärlän adımnayacek yola, angısının adı ömür. Aylä – soţial bölümü, angısınnan baalı insanın fizika ilerlemesi, eni evlatboyların  duuması hem gelişmesi, onnarın kendibaşına yaşamaya hazırlanması. Aylä – o bir istoriya kategoriyası, angısının diişilmesi cümnenin gelişmesinnän barabar olêr. Burada olur açıklayalım aylenin funkţiyalarını: a)         Reproduktiv funkţiyası – uşak duudurmak, soyu zeedelemäk.  Büüyän uşakların saalıınıTAA DERINDÄN
ozgur_duran (1)_1
Türkiyenin İzmir kasabasının EGE Universitetın Soțial bilimnär İnstitutnun Türk muzıkası dalında gagauz halk muzıkasınnan ilgili “Gagauz halk muzıkası hem Türkiye alanı halk muzıkası: Benzeyän hem ortak türkülär” (“Gagavuz Halk Müziği ve Türkiye Sahası Halk Müziği: Benzer hem Ortak Türkülär”) adlı bir doktora disirtațiyası gibi masterat işi korundu. Bu masterat işini hazırlamaa deyni, onun avtoru Günger Özgür DURAN (öndercisi – Doç Dr. Özgür ÇELİK), Gagauziyaya gelip, gagauz halk muzıkasınnan ilgili materialları topladı. Başlayıp halk türkülerindän hem gagauz halk instrumentlerindän taa gagauz milli imekleri için bilgilerä kadar. Canabisi Gagauziyayı küü-küü gezip hemTAA DERINDÄN
karamit_1-
Dijital tehnologiyaları, payacan gibi bütün dünneyi kaplayıp, dünneyin intelektual, kultura, industriya hem, belliki, cümnenin üüredicilik uurunda ilerlemesinä büük hızlılık getirdi, vereyip kolayı ona, ani, evdän çıkmadaan, may herkezi bu dijital dünnäsının bir karacıı olsun. İntelektual ortaklıına hem virtual birleşmesinä katkılarda bulunsun hem ortaklıktan kendisinä taa çok faydalı işlär alsın. Dijital tehnologiyaların türlü uurlarda rolü için çok bilim aaraştırmaları hem incelemeleri yapıldı. Onnarın arasında bulunêr o aaraştırma da, angısını yaptı Komrat Devlet Universitetın masterantkası, Avdarma küüyün gagauz dilindä üürediciyka Elena Födorovna KARAMİT. Gagauzlara deyni bu eni hem faydalı çalışmanın birkaç küçücükTAA DERINDÄN
kuyu_kulturas
Redakţiyamıza geldi rus dilindä bir bilim aaraştırması, angısını hazırlamış Azerbaycandan bilim hem istoriya adamı Bahtiyar TUNCAY. Bu yazıda açıklanêr Gagauzların geçmişinä genetika hem kuyu (yamnaya) kultura uurundan eni bir bakış. Является ли ямная (буджакская) культура ранней протоиндоевропейской культурой? Протоиндоевропейцы или прототюрки? Ямная культура – археологическая культура эпохи позднего энеолита – раннего бронзового века (3600-2300 года до н. э.), которая занимала территорию от Южного Приуралья на востоке до Днестра на западе, от Предкавказья на юге до Среднего Поволжья на севере. Л. С. Клейн в 1975 году выделял западное крыло «ямников» вTAA DERINDÄN
canavar_4
CANAVAR YORTULARI sayılardı en büük yortu gagauzların 3 en büük, en bakılan hem en maanalı milli yortuların (“Canavar yortuları”, “Hederlez”[2] hem “Kasım”[3]) arasında, ani sayılarmışlar gagauzlarda taa hristiannıktan ileri. Çünkü evelki gagauzlar Canavarı doorudan Allaa gibi büük sayarmışlar. İna­narmışlar, ani Canavar kendi kuvedinnän hem fikirinnän erdä hem insan ara­sında uygunnuu hem düzgünnüü, insannarın raat yaşamasını koruyêr hem, yannış adımnardan hem sapmalardan koruyup, dooru yola koyêr. Onuştan gagauzlar inanêr, ani kırda yabanıylan buluştuynan insannarın uuru uyacek hem o günkü işleri islää gidecek. Gagauzlara deyni Canavar yortuların en büük hem en maanalıTAA DERINDÄN
aaclik_kirimi
(Bütündünnä gagauzların IV-cü Kongresindä doklad) Ön söz erinnä Gagauzlara karşı XX-ci üzyılda yapılan baskıların hem ezmeklerin arasında, bir şüpesiz, ilk erdä durêr 1946-1947 yıllarda Sovet rejimin tarafından gagauzlara uygulanan AAÇLIK GENOŢİDI. Bu genoţid  kendi içinä topladı 1940-ta gagauzların kapamalarını hem trudarmiyaya almalarını, 1941-dä Sibirä kaldırılmalarını, 1944-tä “kara pehotaya” almalarını hem MGB[1] tarafından zındannara, kapannara hem GULAG[2]lara atılmaları. Hepsi bu işlerdä rejimä pek çok yardım ettilär erindeki kalik palilär, angıları hemen üstä çıktıydılar, da, kudurmuş köpeklär gibi, kendi halkını paralamaa başladıydılar. Aaçlıın genoţidın çeketmesi Büük aaçlık genoţidı başladı 1946-cı yılda yazın.TAA DERINDÄN