İSTORİYA BOLUMU

aaçlık_gagauziya_md_1
Dün, Canavar ayın (oktäbri) 19-da GAGAUZ halkı baktı  Gagauziyada 1946-1947 yıllarında “Aaçlık kurbannarını Anmak Günü”nü hem saydı o bir kabaatsız aaçlıktan ölän cannarı. Küülerimizdä sıradan insannar, kendilerinin hem Allahın önündä borcunu verip, baş iilttilär… GAGAUZ halkı unutmadı kimi kaybetti ozaman. Ama Gagauziyanın başında olan Başlar, Başkankalar hem başkancıklar, daada tutulmalar gibi, yarım laf ta bu büük AAÇLIK tragediyası için sölämedilär: ne bir acızgannık, ne bir baş iiltmäk, ne bir prost etmäk sözü. Bi-şey-cik!!! Ne Gagauziya Başkankasının saytlarında, ne Gagauziya Halk Toluşu saytında, ne Gagauziya bilim mierkezin saytında, nene Gagauziyanın üüredicilikTAA DERINDÄN
gagauz_respublikası (3)
2023-cü yılın Harman ayın (avgust) 19-da bakılêr 1990-cı yılın Harman ayın (avgust) 19-da Gagauz Halkın Üstolan Kongresindä kurulan Gagauz Respublikasının 33-cü yıldänümü. Bütün dünnää biler, ani 1990-cı yılın Harman ayın (avgust) 19-da, halklararası zakonnara görä, gagauzlar kurdular baamsız Gagauz Respublikasını ozaman, açan Moldova Respublikası kendi baamsızlıını kazanmadıydı. Moldova bunu yaptı bir yıdfan sora, açan SSRB daaldı.. Gagauz Respublikasını kurulmaa karar aldı Gagauz Halkın Üstolan Kongresinä ayırılan 450 deputatı, angıları 1990-cı yılın Harman ayın (avgust) 19-da bir korkusuz Gagauz Respublikasının kurulmasını dünneyä bildirildilär. O Kongresinä ayırılan deputatlar ilktän 1990-cı yılın OrakTAA DERINDÄN
Can_acisi (2)
(Avdarma küüyün istoriya muzeyindä “Can acısı” kiyadına prezentațiya) Kırım ayıın (dekabri) 17-dä Avdarma küüyün istoriya muzeyindä oldu prezentațiya eni çıkan 1946-1947 yıllarında aaçlıı annadan “Can acısı” kiyadına, angısı topladı içinä Avdarma küüyün istoriya muzeyin kurucusunun İgnat KAZMALInın teklifinä görä yapılan “Gagauziyada 1946-1947 yıllarda olan aaçlıın 70-ci yıldönümünä “CAN ACISI” aaraştırma konkursunda toplanan aaçlıı geçirennerin annatmalarını: https://www.facebook.com/profile.php?id=100066518916259 Prezentațiya götürdü Avdarma küüyün istoriya muzeyin direktoru Elena KARAMİT, angısı başlattı prezentațiyayı, artık istoriya olan hem “CAN ACISI” aaraştırma konkursunu annadan foto hem video materiallarlan, daldırıp o günü muzeydä bulunan musaafirleri o titsi aaçlık 1946-1947TAA DERINDÄN
Aya_Mariya_Prezent (1)
Kasım ayıın (noyabri) 19-da Avdarma küüyün istoriya muzeyindä oldu prezentațiya Todur ZANETın “Aya Mariya” adlı pek meraklı hem önemni kiyadına, angısının ideyası duudu bu muzeyin zallarında hem, angısının temelindä yatêr Avdarma küüyündä halizdän olan bir iş – avdarmalıyka Mariya KAPSAMUNun tarafından Avdarma küüyün Klisesini hem klisenin anaktarlarını, küün arhivının 41 yıl korunması hem gelecä var olmasının baaşlaması (https://fb.watch/gUAr4G7P-i/). Prezentațiyayı açtı Avdarma küüyün istoriya muzeyin direktoru Elena KARAMİT, angısı urguladı, ani bu prezntațiya yapılêr pek önemni günnerdä – Avdarma küüyün Ay Mihail klisesinin kurbanına hem Avdarma küüyün istoriya muzeyin kurulmasının 11-ciTAA DERINDÄN
kiriyet_aaçlik (2)

2022.10.25,Ana Sözü TARAFINDAN YAZILI, AAÇLIK, CÜMNE, İSTORİYA BOLUMU

Kiriyet küüyünün aaçlaa kurbanı – 848 can

Gagauziyada “Aaçlık kurbannarını Anmak Günü”nä (Canavar ayın (oktäbri) 19-zu) karşı, Canavar ayın (oktäbri) 17-dä, Kiriyet küüyün Dionis TANASOGLU adına gimnaziyasının üürencileri dolaştılar küüyün mezarlıında Aaçlık kurbannarın toplu mezarını, nereyi 1989-cı yılda Aaçlık kurbannarına koyuldu anmak taşı. Bu oldu gimnaziyanın gagauz dili hem literaturası üüredicisiykasının Anna Kirilovna GÜMÜŞLÜnün 8-ci klasta “Aaçlık kurbannarı” temasına aklına getirmeklär uroo çerçevesindä. Kiriyet küüyün aaçlık kurbannarın toplu mezarı başında 8-ci klasın üürencileri, mezara çiçek koyup hem mum yakıp, saygı duruşu yaptılar, nedän sora annattılar kendi senseleleri için, angıları 1946-1947 yıllarında aaçlıktan öldülär. Onnar adadılar kendi üürediciykasına,TAA DERINDÄN
aaclik_kirimi
Gagauziya Halk Topluşu o zamnkı deputatlarının Elena KARAMİTin hem Ekaterina JEKOVAnın danışmasına görä Gagauziya Halk Topluşu 2019-cu yılın Canavar ayın (oktäbri) 15-dä aldı karar, ani her yılın Canavar ayın (oktäbri) 19-da Gagauziyada“Aaçlık kurbannarını Anmak Günü” bakılsın. Biz da hepsipiz bilä analım Gagauzların istoriyasında o zulum 1946-1947 yıllarında Sovet rejımının  tarafından gagauzlara karşı zorlan yapılan aaçlık genoțidın kabaatsız kurbannarını (bak: http://anasozu.com/gagauzlara-karsi-yapilan-aaclik-genitidin-70-ci-kara-yildonumu-hem-o-genotidin-buunku-sonuclari/). Analım hem aklımızda tutalım, unudulmasınnar deyni. Topracıkları ilin olsun!TAA DERINDÄN
zanet_Kongreste_1
Büün, 1990-cı yılın Harman ayın (avgust) 19-da Gagauz Halkın Üstolan Kongresindä kurulan hem 1994-cü yılda başta bulunan eriflerin tarafından satılan baamsız Gagauz Respublikasının 32-ci yıldänümü bakılêr. Lääzım urgulamaa, ani gagauzlar baamsız Gagauz Respublikasını kurdular halklararası zakonnara görä ozaman, açan Moldova Respublikasının kendi baamsızlıını kazanmasına taa bir yıl vardı. Ozaman, 1990-cı yılın Harman ayın (avgust) 19-da Gagauz Halkın Üstolan Kongresinä ayırılan 450 deputat bir korkusuz bu baamsız Gagauz Respublikasını kurulmaa karar aldılar da Gagauz Respublikasının kurulmasını dünneyä bildirildilär. O Kongresinä ayırılan deputatlar ilktän 1990-cı yılın Orak ayın (iyül) 22-dä 411 oylanTAA DERINDÄN
avdarma_aaclik
(Bu yıl gagauzlara karşı yapılan Aaçlık genoțidın bitmesinin 75-ci yılı)  Bin dokuzüz kırk edi. Uuldêêr lüzgär tikenni. Ölüm toplêêr insannarı, Brakıp açık kapuları. Nedän bu aman geldi, Gagauz halkına ansızdan? Süpürdü herbir köşeyi, İşidilärdi seslär mezardan… Unutma sän, hiç bir zaman, Ne bela getirdi kırk edi. Uşaana da sölä herzaman, Korusun elindä ekmeeni. Mariya Kapsamun   Bin dokuzüz kırk  altı  unudulmaz hiç bir zaman, uydurulmaz hiç bir dä  cenklän. Bu yıl cenktän dä taa çirkin, kömürdän  dä taa kara, pelindän dä taa acı. İşidip bu yılın sayısını, ihtärların gözlerindä toluTAA DERINDÄN
troyan vali

2022.02.22,Ana Sözü TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE, İSTORİYA BOLUMU

“Trayanın toprak yıvını”nı kimnär yaptı?

Gagauziyanın Valkaneş kasabasına Gavanosa küüyün tarafından gelärkenä, kasabaya taa etişmedän, saa tarafta büük bir taş kurulu, angısnında rusça yazılı: “TRAYANIN TOPRAK YIVINI. Eni zamanın ilk asirlerinin arheologiya pametnii. Devlet tarafından korunêr”. Açık kaynaklara görä “Trayanın toprak yıvını” (rom.: „Valul lui Traian”, rus.: «Траянов вал», angl.: Trajan’s Wall”) deniläer Moldova, Ukrayna hem Romıniya topraklarında bulunan hem cenklerdä duşmandan korunmak için yapılı evelki toprak yıvınnarı sistemasına. Yapıldıı zaman, onun üüseklii 4 metra, genişlii dä 10 metra kadarmış. Bu toprak yıvınnarı için seftä yazılı XIV-cü üzyılın kaynaklarında. Ofițiala teoriyaya görä sayılêr, ani yıvınnarTAA DERINDÄN
marinovskiy (1)_

2022.01.28,Ana Sözü TARAFINDAN YAZILI, AAÇLIK, CÜMNE, İSTORİYA BOLUMU

Koruyun ekmää…

(annatma) Kıtlık… Aaçlık… Bu lafları bän bilerim küçüktän dädumun hem malimin annatmalarından. Akına, aaçlıın konusu pek önemniymiş bizim aylemizdä. Bu proekt için işittiynän, istedim annatmaa benim paalı dedelerim için, angısınnar yok artık bizimnän. Onnar benim yaşımdaydılar aaçlık vakıdında. Marinovskiylär – büük hem käämil bir aylä, uzun hem zengin istoriyasınnan. O istoriyanın kimi payları taa küçüklüümdän aklımda kaldılar. Sansın şindi görerim o kış avşamnarı, açan sündürärdilär şafkları da bütün aylä toplanardı bir içerdä. Soba yakılı, içerdä sıcak. Dädum hem malim oturêrlar sobanın yanında da annadêrlar evelki yaşamaları  için. Başlardı o avşamnarTAA DERINDÄN