FOLKLOR BOLUMU

Morita
“Miorița” balladası – moldovan halkının en anılmış folklor peet yartmalarından birisidir. Sayılêr, ani ilkin onu 1846-cı yılda insandan yazıdı yazıcı Aleku RUSSU (17.03.1819 – 05.02.1859) hem 1850-ci yılda “Bukovina” jurnalında tiparladı yazıcı Vasile ALEKSANDRİ (21.07.1821 – 22.08.1890). Ballada 1400-dän zeedä variantında bulundu hem yazıldı. Büünkü gündä “Miorița” çevirildi 20-dän zeedä yabancı dillerä, onnarın arasında gagauzça da var. Buyurun, okuyun “Miorița” balladasının gagauzçaya çevirilmesini, angısını 2000-ci yılda yaptı Yuliana BAYRAM. MİORİȚA Sessiz uzaklarda, Geniş kırlarda Brakarak toz ardından Tä inerlär bayırdan Üç koyun sürüsü Hem da üç güdücüsü. Biri moldovan, BiriTAA DERINDÄN
hey-hey (1)
Büün gagauzlarda başlêêr Yıl Başı yortuları hem sıraları: “Hêy-hêy” – Büük ayın 13-çü, “Rakıylan gezmäk” – Büük ayın 13-14 gecesi hem “Çıbık günü” (“Surva”) – Büük ayın 14-dü. Hepsimizi kutlêêrız bu gözäl yortularlan, psimizä saalık hem uzun ömür! ÇIBIK GÜNÜ, YIL BAŞI yada Eni yıl YORTULARI (şindi onnara deerlär sadä eni yıl yortuları) gagauzlarda en saygılı, sevilän hem şennikli yortular. Evel onnar üç gün bakılırmış hem onnara Yıl başı yourtuları deyärmişlär. Şindi bu yortular iki gündä biterlär. İleri bu günnerdä büük konuşlar yaparmışlar. Çıbık günü, Yıl başı yada Eni yılTAA DERINDÄN
Kasim_DSC_0730

2020.11.07,Ana Sözü TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE, FOLKLOR, KULTURA, KULTURA ÖMÜRÜ BOLUMU

Kasım yortumuz kutluca olsun!

Kasımın (noyabri) 7-dä gagauzlar bakêrlar kendilerinin en büük milli hem maanalı yortularından birisi – Kasım gününü!   KASIM günü, “Canavar yortuları”nan hem “Hederlez” yortusunnan bilä, sayılêr gagauzların 3 en büük milli hem maanalı yortularından birisi. O bakılêr Kasım ayın (noyabri) 7-dä. Evel, iki ţıklalık halk kalendarinä görä, Kasım gününnän gagauzlarda başlardı kış. Bu gündä çorbacılar çobandan koyunnarı ayırêrlar hem getirerlär onnarı evä. Evel sa koyunnarı yazlıklardan kışlalara geçirärdilär, çobannarlan hem çıraklarlan esapları kapadardılar. Ozaman para insanda siirek olduu için, çobanın istediinä görä, onunnan ekinnän yada fulkaylan (biyaz ekin, banatka), ya boodaylan, ya papşoylan yada ikisinnänTAA DERINDÄN
prost_olmak_pazarı

2019.03.11,Ana Sözü TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE, FOLKLOR, KULTURA BOLUMU

Gagauziyada Prost olma pazarını baktılar

Baba marta ayın 10-dä Hristian klisä kalendarinä görä Prost olma pazarı bakıldı. Bu gün Büük oruca (Paskellä orucuna) girmää deyni hazırlanmak Piinir aftasının son günüydü. Prost olma pazarında hepsi uşaklar savaşêrlar toplanmaa ana-boba evinä, prost olmaa deyni. Prost olmak bölä geçer: herkezi “Prost et beni!” deyeräk, karşı tarafın elini öper, o kişi da deer: “Bän prost ederim – Allaa da prost etsin! (Allaa prost edecek!)”. Sora giderlär komuşulara hem saadıçlara da prost olmaa. Bu Hristian yortusuna karışêr eski gagauz adeti da – ateştän atlamaa. Büüklär kendileri atlêêrlar. Küçük uşakları kucaklanTAA DERINDÄN
CD_folklor

2018.05.16,Ana Sözü TARAFINDAN YAZILI, FOLKLOR, KULTURA, KULTURA ÖMÜRÜ BOLUMU

Gagauz türkülerin CDileri çıktı

Gagauziya kultura hem turizma Upravleniyası bildirdi, ani hazırlandı hem insan önünä çıkarıldı taa iki CDsi. CDilerä girdi 37 gagauz türküsü, ani yazıldı Çadır kasabasında bulunan Gagauziyanın Regional ses studiyasında. “Menevşä” adlı diskta var 16 türkü, “Oglan” adlı diskta sa – 21 türkü. Bundan kaarä, maasuz “Hederlez” yortusu için hazırlandı taa bir CD disk – “Gagauz türküsü”, angısına girdi gagauz artistlerin çaldıı türkülär.TAA DERINDÄN
Prezentatiya_posol_zanet
“Gagauzların kayıp olan dilinin hem kultura adetlerinin Moldovada korunması” Proektın sonuçlarının prezentaţiyası Kırım ayın (dekabri) 7-dä Komrat regional istoriyası hem aaraştırma muzeyin binasında oldu “Gagauzların kayıp olan dilinin hem kultura adetlerinin Moldovada korunması” Proektın sonuçlarının prezentaţiyası, angısı hazırlandı Gagauziyanın “GAGAUZLUK” Cümne Birliin tarafından. Proekt yapıldı Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Büükelçililiklin Kulturaları Koruma Fondun tarafından verilän Granda görä. Bu paalı hem büük maanalı Proektın ortakları oldular: Komrat regional istoriyası hem aaraştırma muzeyi, Komrat Mihail ÇAKİR adına kolec, Moldova Respublikasının etnografiya hem istoriya muzeyi, Komrat “D. SAVASTİN” resimcilik şkolası, “Pontos” basım evi hem “AnaTAA DERINDÄN
gagauzluk_1
Kasım ayın 15-dä Komrat regional istoriyası hem aaraştırma muzeyindä geçti “Gagauzların kayıp olan dilinin hem kultura adetlerinin Moldovada korunması” proektın prezentaţiyası, ani hazırlandı Gagauziyanın “GAGAUZLUK” Cümne Birliin tarafından. Proekt yapılacek o Grantlan, ani Amerika Birleşik Devletleri Büükelçiliin Kulturaları Koruma Fondundu tarafından verildi. Proektın ortakları oldular – Komrat regional istoriyası hem aaraştırma muzeyi, Komrat Mihail ÇAKİR adına kolec, Moldova Respublikasının etnografiya hem istoriya muzeyi hem “Pontos” basım evi. Prezentaţiyada pay aldılar hem söz tuttular Moldova Respublikasının kultura ministrusu Monika BABUK, Moldova Respublikasında ABD Büükelçisi James D. PETTIT, Komrat Mihail ÇAKİR adınaTAA DERINDÄN
gagauzluk

2013.03.29,Ana Sözü TARAFINDAN YAZILI, BİLİM, BİLİM KİYATLARI, FOLKLOR, KULTURA BOLUMU

GAGAUZ FOLKLORU

(Yazı Türkiye türkçesindä) Gagavuz Türklerinin, dil, tarih, kültür ve halk bilimi alanında 1990 yılından bu yana Türkiye ve Moldova’da önemli yayınlar yapılmaktadır.¹ Türkiye’de Gagavuz halk kültürü hakkında en geniş malzemenin yayım sırasına göre şu kitaplarda bulunduğunu söyleyebiliriz: Manof/Manov Atanas, Gagauzlar (Hristiyan Türkler), Çev. M. Türker Acaroğlu, Ankara 1939, 123 s., 2. bsl., Ankara 2001, Türk Tarih Kurumu Yayınları: X/20. Güngör, Harun-Argunşah, Mustafa, Gagauz Türkleri: Tarih, Dil, Folklor ve Halk Edebiyatı, Ankara 2002, 426 s., Kültür Bakanlığı Yayınları: 2934. Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi/Romanya ve Gagavuz Türk Edebiyatı, hzl. Nevzat Özkan, Mariya Durbaylo Angelova, Ankara 1999,TAA DERINDÄN