2018.12.18,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE BOLUMU
Bukadar da azıtmak olmaz ki yada bulgarlar nezaman gagauz oldular? 2018-ci yılın Kasımın 11-dä, Komratta Gagauziyada çiftçilik hem küücülük ilerlemesinä yardım SARD programasının ofițial kapanışı yapıldı. Bu Programa bulgarların Taraklı rayonunda da işlemiş hem bulgarlıı gagauzların üztünä sızdırmış. Neçin bölä sayêrım mı? Programanın gözäl hem faydalı olmasını hiç şüpeyä koymadaan, çok bir kütü hem bizi, gagauzları, gülmäk almalı işi sizin gözünüzü şindi açıklayacam. Programanın “Gagauz korafları” reklama plakatında kimin patredi lääzım olsun? Dangalak olmayan insan belliki deyecek “Gagauz korafları sa, belliki gagauzların!” da yanılacek, zere plakatta bulgarların, taa doorusu bulgarkaların
TAA DERINDÄN 2018-ci yılın Helerlez ayın 15-dä Gagauziya Halk Topluşunda ilk okumakta kabledildi “Gagauz dilinin kullanmak sferasının genişledilmesi için” Zakon, angısını hazırladılar GHT deputatları Elena KARAMİT, Ekaterina JEKOVA hem Mihail JELEZOGLU. Kanon için zalda bulunan 32 deputattan 24-dü oylarını verdi, 7-si – ikliktä kaldı, 1-si – oylamaya katılmaa istämedi. 2018-ci yılın Helerlez ayın 15-dä GHTda (Gagauziya Halk Topluşunda) ortalık yanardı. Yanardı zerä ortalaa çıkarıldı Gagauziyanın kurulmak temelinin köşä taşı – “Gagauz dilinin kullanmak sferasının genişledilmesi için” («О расширении сферы применения гагаузского языка»). Topluşun başında gagauz halkından kopma gagauz deputatları, bir bulgar deputatı
TAA DERINDÄN 2017.12.13,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE BOLUMU
Kırım ayın (dekabri) 6-da Moldova Parlamentın deputatı Födor GAGAUZ açıkladı pek pek merkalı bir Zakon proektını – Gagauziyada Terminalogiya Komisiyasını kurmaa deyni. Proekt, nicä düşer, Gagauziyanın Bilim-aaraştırma Markezindä üzä çıkarıldı. Bu proekt islää hazırlanmış hem temelleştirilmiş. Onun may hepsi kertiklerinnän var nicä kayıl olmaa, ama iki iş, benim bakışıma görä, yannış: 1. Terminalogiya komisiyasını 5 kişidän kurmaa; 2. Terminalogiya komisiyasını Mariya MARUNEVİÇ adına bilim-aaraştırma Markezindä kurmaa. Gagauzlarda var iki gözäl laf: 1. Neredä çokluk, orada bokluk! 2. Kim onu güder, o da onu otladêr! Proektta yazılı “Terminalogiya komisiyasını en aaz
TAA DERINDÄN 2017.07.28,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, POLİTİKA BOLUMU
(Gagauziyayı kim angı judeţa (uezda) sokaceklar, kakıp onun tabuduna son enseri) Orak ayın (iyül) 21-dä Moldova parlamentı kabletti Gagauziyayalan ilgili Zakonnarı. Diil 3-nü, nicä adadıydı kimi GHT deputatlarınnan buluşmada Moldova Parlamentın spikerı, ama ikisini. Hem diil o redakţiyada, ani, bir karara gelip, ilktän teklif ettiydi Zakonnarı hazırlamak için kurulan Gagauziyanın hem Moldovanın ortak Komisiyası. Gagauziyayalan ilgili Zakonnarının kabledilmesinnän oldu kär ölä nicä yazdık “Neredä birlik – orada dirlik! Neredä kavga – orada duşmana halva!” Osa prännik mi?” statyasında (bak: http://anasozu.com/nereda-birlik-orada-dirlik-nereda-kavga-orada-dusmana-halva-osa-prannik-mi/): GHT deputatlarınnan buluşmada Moldova Parlamentın spikerı “Adrian KANDU adamış “üç
TAA DERINDÄN Nicä bilersinizOrak ayın (iyül) 10-da lääzımdı olsun Gagauziya Halk Topluşun (GHT) üstolan toplantısı, angısında inceleneceydi durum, ani peydalandı Moldova Parlamentın Gagauziyaylan ilgili zakonnarın yonulmasından sora. Ama toplantı olmadı hem da… ol-ma-ya-cek! Osa… ol-la-cek mı? Neçin toplantı olmadı biz ayzdık statyada “Ne enseyecek? Kamçı mı, prännik mi?” (bak: http://anasozu.com/ne-enseyecek-kamci-mi-prannik-mi/). Ama neçin toplantı olmayacek artık kısadan sizä açıklamaa savaşacez. Bilersiniz mi neçin o olmayacek? Neçin zerä bizimkilär (Gagauziya Halk Topluşu öndercileri) hasret oldular o prännää, ani onnara adadılar Moldova Parlamentın duvarları arasında. Bilersiniz nicä iş oldu: Gagauziya Halk Topluşun üstolan toplantısı olması
TAA DERINDÄN Bu afta, Kirez ayın 5-dä, Moldova Parlamentın komisiyası genä yondu Gagauziyadan bir parça, diiştirip o zakon tekliflerini, ani hazırladıydı “ortak” Parlament komisiyası “Gagauziya (Gagauz Yeri) özel hak statusu için” zakonuna, da brakmadı o tekliflerdän bir taş ta. Sora bir toplantıda bizä dedilär «На территории Республики Молдова ни в коем случае не может быть речи о гагаузском народе» hem «Радуйтесь тому, что имеете». Sanêrsınız Gagauziyamızın yonulması hem yok edilmesi başladı bunnardan mı?! Gagauziyanın yonulması hem yok edilmesi çeketti o zamandan, açan susaraktan bizä Bulgar-Gagauz yada Gagauz-Bulgar avtonomiyası teklif etmää başladılar. Ya
TAA DERINDÄN (Bütündünnä gagauzların IV-cü Kongresindä doklad) Ön söz erinnä Gagauzlara karşı XX-ci üzyılda yapılan baskıların hem ezmeklerin arasında, bir şüpesiz, ilk erdä durêr 1946-1947 yıllarda Sovet rejimin tarafından gagauzlara uygulanan AAÇLIK GENOŢİDI. Bu genoţid kendi içinä topladı 1940-ta gagauzların kapamalarını hem trudarmiyaya almalarını, 1941-dä Sibirä kaldırılmalarını, 1944-tä “kara pehotaya” almalarını hem MGB[1] tarafından zındannara, kapannara hem GULAG[2]lara atılmaları. Hepsi bu işlerdä rejimä pek çok yardım ettilär erindeki kalik palilär, angıları hemen üstä çıktıydılar, da, kudurmuş köpeklär gibi, kendi halkını paralamaa başladıydılar. Aaçlıın genoţidın çeketmesi Büük aaçlık genoţidı başladı 1946-cı yılda yazın.
TAA DERINDÄN 2017.02.21,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, ANALİTİKA BOLUMU
Küçük ayın 2-dä Komratta iki “önemni” iş oldu: 1. Konsultativ Referendumun 3-cü yıldönümün kutlaması; 2. “Gagauziya – 2017. Reforma zamanı” III-cü Cümne-politika forumu. Nicä geçti bu meropriyatiyalar, ani birkaç gündän sora unuduldular, bu ayırı bir iş. Kestirici iş o, ani onnar gösterdilär – Gagauziyada birlik yok hem Gagauziyada parayı yok nereyi harcamaa! Ani birlik yok, bunu çoktan bilärdik! Ani parayı yok nereyi harcamaa – bu iş için da şüpelenärdik, ama bu iki bom-boş meropriyatiyalara harcanan paralardan sora gördük, bu da aslı. Gagauziyada 2014-cü yılın Küçük ayın 2-dä olan Konsultativ Referendumun
TAA DERINDÄN 2017.01.09,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE BOLUMU
2016-cı yılın Kırım ayın 24-26 günnerindä Gagauziyada geçti Gagauziyanın “İilik yap!” ilk halk acızgannık akţiyası, angısı yardım etti 500-dän zeedä insana, ani yaşêêrlar Gagauziyanın Baş küüyü (Kirsovo), Baurçu, Beşalma, Dizgincä, Kırlannar (Kotovskoe), Svetloe küülerindä, Çadırlan Komrat kasabalarında hem Moldovanın Taraklı rayonun Samurza küüyündä. Herbir aydın hem ayozlu iş ansızdan duumêr. O işi yapmaa deyni lääzım göklerdän fikir gelsin. O fikir da geler sadä o insannara, angıları bu iş için hazır hem kendi yaşamasınnan insannara iilik örnää gösterer. O insannarın birisi – kongazli İosif Nikolaeviç KARASENİ. O ileri da türlü acızgannık akţiyaları
TAA DERINDÄN Kırım ayın (dekabri) 22-dä Komrat Apeläţiya Palatasının Kararına görä Komradın 1-ci seçim bölümündä Gagauziya Halk Topluşuna seçimnär enidän olacek. Bu Kararlan kayıl olmadı bu bölümdän ayırılan Dimitriy KONSTANTİNOV. O üzerä kendisi taa üüsek suda apeläţiya verdi. Aklınıza getireriz, ani ofiţial açıklamaya görä, Gagauziya Halk Topluşuna seçimnerin II-ci turunda Komradın 1-ci seçim bölümündä Dimitriy KONSTANTİNOV için verildi 60,7% oy, İkinci kandidat Vitaliy DRAGOY için sa 39,3%. Bununnan kayıl olmadı Vitaliy DRAGOY, angısı için I-ci turda verldiidi 49,6% oy, Dimitriy KONSTANTİNOV için sa 23,7%. Vitaliy DRAGOY Komradın 1-ci seçim bölümündä Gagauziya Halk
TAA DERINDÄN