Orak ayın (iyül) 26-da Franțiyanın baş kasabasında Parijda geçän XXXIII-cü Yaz Olimpiada oyunnarın açılışında bir haliz bir şeytannar düünü oldu: Olimpiadayı hazırlayannar Hristiannıın üstünä paklandılar, Üülen Koreyanın komandasına Koreya Halk-Demokratiyası Respublikasının komandası dedilär, Olimpiada bayraanı başaşaa astılar… Bu iş oyuncak olaydı onu, bekim, annamaa kolayı olaceydı. Ama bu – XXXIII-cü Yaz Olimpiadasının OFİȚİAL açılışıydı. Demeli Evropa o, ne OFİȚİAL açılışta gösteriler: Hristian dinimizi gülmää almak, Olimpiada bayraana tükürmäk, sikilikleri önä çıkarmak, LGBT propagandası hem politika oyunnarı yapmak, sportsmennarı ezmäk. Taa nelär acaba? Ani açılışta türlü “demokratiyalı” işlär olacek – belliydi.
TAA DERINDÄN Çiçek ayın (aprel) 16-da, Moldova Respublikasının Parlamentında geçti “Gagauz yazısı hem dili Günü” sırası, angısında, gagauzları, gagauz dilin hem yazısının istoriyasını annadan bir da sergi kuruldu. Moldova Parlamentında “Gagauz yazısı hem dili Günü” sırası için sergidä gagauz yazıcıların biografiyalarında sergiyi hazırlayannar fasıl “inceliklär” hem “unutmaklar” yapılmışlar. Örnek olarak, Dionis TANASOGLUnun biografiyasında “unutmuşlar” yazmaa, ani o hazırladı hem 1959-cu yılda dünneyä çıkardı ilk gagauz literatura toplumunu – “Bucaktan seslär”, angısında vardı ozaman taa birerdä bilinmeyän poetların (onnarın arasında Dimitriy KARAÇOBAN da) peetleri dä. Ama Dimitriy KARAÇOBANın biografiyasında yazılı, ani o İLK
TAA DERINDÄN Geçennerdä bir sayt açtı eni bir sincirli rubrika «ДОСТОПРИМЕЧАТЕЛЬНОСТЬ ГАГАУЗИИ», neredä, annadıyma kadar, gagauzçayı hem gagauzların istoriyasını, kulturasını hem can zenginniklerini bilmeyän kişilär, bizä hem dünneyä gagauzlar için ne sa annatmaa savaşêrlar. Savamakta islää bişey var. Ko savaşsınnar hem dä, becerärsalar, annatsınnar bişey gözäl hem da DOORU. Ama, yazık, DOORULKTA biraz kıtlık var. Alalım bu sincirdä ilk haberin ilk cümlesini: «У входа в музей села Бешалма стоит монумент Дмитрию Карачобану –поэту, прозаику, режиссёру, художнику и создателю современной гагаузской культуры…». Dimitriy KARAÇOBANın erini gagauz kulturasının içindä bileräk hem o eri bir
TAA DERINDÄN Küçük ayın (fevral) 2-dä Komratta pek tantalalı bakıldı Gagauziyada eni kurulan bir uydurma yortusu – “Halk birlii günü”, angısı ilgili oldu 2014-cü yılın Küçük ayın (fevral) 2-dä Gagauziyada yapılan Konsultativ Referendumun 10-cu yıldönümünnän (bak: https://anasozu.com/msk-gagauziyada-referenduma-gelan-insan-sayisi-7042-oldu/). “Halk birlii günü” başladı Komratta düzennenän hem Gagauziya sınırlarınadan etişän Gagauz Respublikasının, Gagauziyanın hem Moldovanın Bayraklarınnan donatılmış avtoprobegtan. O günü Gagauziyanın büünkü kuvetleri Komradın sokaklarına çıkarıldılar ilkin kendilerini, sora da kendi kişilerini – yokedilmiş “ŞOR” patiyasının azalarını, soțialistleri hem soțialistleri satan politikacıları, Gagauziyanın bücetçılarını, lițeylerin üürencilerini, studentları. Vardılar burada Gagauziya Respublikasının hem Gagauz avtonomiyasının kimi kurucu
TAA DERINDÄN 2023.01.20,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE BOLUMU
(“Gagauzların din folklur türküleri” kiyadına prezentațiya) Büük ayın (yanvar) 17-dä Gagauziyada oldu prezentațiya “Gagauzların din folklur türküleri” kiyadına, angısının avtoru Türkiyedän Resul DAĞI. Bakmadaan ona, ani avtorun adı kiyadın kabında yazılı, prezentațiyasında açıklandı, ani bu – Gagauziya Bilim Merkezin hem gagauz kliselerinin ortak proektıdır. Bu olaylan ilgili yannış açıklanêr, ani bu bölä ilk kiyatmış hem seftä çalışmaymış. Taa ileri Gagauzların kimi klisä türküleri, nicä düşer notalarlan bilä, tipardan çıktılar 2017-ci yılda Akademik Todur ZANETin “Gagauzların kayıp olan dilinin hem kultura adetlerinin Moldovada korunması” (“Gagauz türküleri, söleyişleri, bilmeceleri”, “Gagauz songs, Proverbs,
TAA DERINDÄN Gagauziya Başkankasının altında olan Gagauziya İspolkomu açıkladı, ani sıradakı “Invest Gagauzia” ekonomika forumu bu yıl Canavar ayın (oktäbri) 7-8 günnerindä olaceymış. Ye Bütündünnä gagauzların artık V-si, VI-sı hem VII-si Kongresleri nezaman olacek? Başkanka İrina VLAH Gagauziya başını geçtii gibi (mart 2015), gauzların köklerini kesmää başldı. Belliki, başlayıp GAGAUZLUKtan. Bu işi dä yaptı – bütün dünnää gagauzlarını birleştirän “Bütündünnä gagauzların Kongres”lerini yok emektän. Hepsimiz bileriz, ani çekedip 2006-cı yıldan beeri, her üç yıl aşırı Gagauziyada Bütündünnä gagauzların Kongresleri olardı: I-ci Kongres – 2006-cı yılın Orak ayın (iyül) 20-21 günnerindä; II-ci Kongres
TAA DERINDÄN 1990-cı yılın Harman ayın (avgust) 19-da, Kişinevdan hiç birinä sormadaan, Gagauz Halkın Üstolan Kongresi kurdu Gagauz Respublikasını hem 4 yıl onu korudu. Ama 1994-cü yılda Gagauz Respublikasının başında bulunan Stepan TOPAL hem Mihail KENDİGELÄN, tükürüp Kongresin Kararlarına, o Respublikayı sattılar da, dilenciyä verilän bir ekmek kurusu gibi, Kişinev kuvetlerinin bizä bir avtonomiya esabı atılan kuru ekmek kenarını kemirmää başladılar. Açan sän kendinä saabi diilsin da yaşêêrsın onunnan, ne sana “saabilär” atêr, hazır ol, ani herbir kıpımda saabilär o atılan işleri, bir umursuz, geeri almaa saabidir. Te şindi bu geeri almanın
TAA DERINDÄN 2022-ci yılın Büük ayın (yanvar) 7-dä Ankarada TÜRKSOYda oldu prezentațiya “Kurt-Kuş Dünnesi” gagauz masalları kiyadına, angısını TÜRKSOY hem Gagauziya M.V. Maruneviç adına Bilim-aaraştırma Merkezi iş biirliindä düneyi gördü. Kiyadı hazırlayan bilim-aaraştırma merkezin zaametçişi Pört ÇEBOTAR, resimci dä – Nataliya VORNİKOVA. Bildiriler, ani kiyadı hazırlayannar bu kiyada 23 gagauz yazıcısını topladıı masallar, söleyişlär hem annatmaları koyuldu. Kiyat pek üüsek poligrafiya uurunda yapılı hem kär uşaklar için donaklı hem, umut ederiz, ani uşaklara, gagauz halkına hem türk dünneesinä deyni pek faydalı olacek. Sade bir iş şaştırêr, ani bu kiytta büük bir ayırımcılık
TAA DERINDÄN Gagauziya Başkanın beterinä Zakonu bir gün ezeräk, Kasım ayın 11-nin erinä, Kasımın 12-dä saat 10-da başlayacek Gagauziya Halk Topluşun kurucu toplantısı, neredä Gagauziya Halk Topluşun Başı, yardımcıları hem komisiya predsedatelleri ayırılacek. Bakalım GHTnın kurucu toplantısı ne olacek: drama mı, melodrama mı, vodivil mi komediya mı, tragediya mı, tragikomediya mı, parodiya mı osa farsa mı dönecek? Kendilerinin Gagauziya Halk Topluşun Başı olmaa istediklerini cümneyä bildirdirlär: Nikolay DUDOGLU, Demyan KARASENİ, Vladimir KISSA, Dimitriy KONSTANTİNOV, Georgiy LEYÇU hem Viktor PETROV. Zakona görä Gagauziya Halk Topluşun Başı hem onun yardımcıları saklı oylan seçiler. Kalanı
TAA DERINDÄN 2021.08.10,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE BOLUMU
Gagauziya Başkanı baskısına görä, onu GHTda cep deputatlar, kendi çounnuunnan hem Rusiya kokusunnan, Kirez ayın (iyün) 12-dä karar aldılar, ani Gagauziya Halk Topluşun eni seçimneri Ceviz ayın (sentäbri) 19-da yapmaa. Ama büünkü durumda Gagauziya Başkanın ayakları altında toprak kaymaa başlayınca, o Gagauziya Halk Topluşun bu gün seçimneri şüpä altına koydu. Annayarak, ani Ceviz ayın (sentäbri) 19-da GHTya kendi çep kandidatlarını pek geçirämeyecek, Gagauziya Başkanı İrina VLAH, bu seçimnär genä olmasını deyni, amansız uran silähı kullanmaa başlêêr – COVİD durumunu. Hiç olmayan erdä, açan Gagauziyada bir-iki insan Covida ulaşêr, orayı hemen
TAA DERINDÄN