Tum mesajlar Todur Zanet

Aydar_festival_1

2025.09.07,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE, KULTURA, KULTURA ÖMÜRÜ BOLUMU

Gagauz hem Gagauzluk hodulluu hiç mi kalmadı, acaba?

Gagauz lafını ortadan kaldırıp, Gagauziyanın Aydar küüyündä eni bir festival kurdular da 2025 yılın Harman ayın (avgust) 23-dä burada I-ci “Aydar kilim festivali” yaptılar, nereyi katıldılar Gagauziyadan hem Moldovadan kilimcilär, kilim ustaları hem türlü artistlär. Neçin genä hiçtän başattılar? Halizdän bu yıl Aydarda lääzımdı olsun XII-ci “Gagauz kilimneri” festivali, angısı başladıldı 2013-cü yılın Harman ayın (avgust) 28-dä Aydar küüyün kurban Günündän, ama I-ci “Aydar kilim festivali” yaptılar. Hepsi biler, ani eni bir festival başladınca sayılar hiçä döndürdülär, dä şindi esaba hem doorulaa görä, 2025 yılın Harman ayın (avgust) 23-dä GagauziyanınTAA DERINDÄN
evropa_yazisi
2022-ci yılın Canavar ayın (oktäbir) 21-dä açılan hem Evropa rekonstrukțiya hem ilerlemä bankasının hem dä Evroninvestbankın verdii kreditinnän (59,5 milion evro) yapılan Gagauziyanın baş kasabasının Komradın 18,3 kilometralık uzunnuunda çevrä yolun ofițial açılından beeri bu yol sevindirer şöferleri hem insannarı. Artık geçti may iki yıl, nicä o yolda peydalandı iki dildä bu yazılar da: “EUROPEANĂ MOLDOVA CONSTRUIM ÎMPREUNĂ” hem, bezbelli, romıncadan, ölä demäk gagauzçaya, çevirili “EVROPA MOLDOVASINI KALDIRÊRIZ BIRLIKTA”. Da bu iki yılın içindä, nekadar geçerim bu çevrä yoldan, tüflanıp, hep şaşêrım bu, ölä demäk, gagauzça denilän yazıya. Nekadar yufkaTAA DERINDÄN
komrat_kolecı (0)
Hederlez ayın 6-da Moldovanın üüredicilik hem aaraştırma ministrusu Dan PERÇUN (Dan Perciun) hem Türkiyenin üüredicilik ministrusu Yusuf TEKİN, onlay konferențiya sırasında, Moldova Pravitelstvosu hem Türkiye Pravitelstvosu arasında “Zanaat hem teknik uurunda üürediciliktä işbirlii Protokolu” imzaladılar, angısına görä, son-sonunda, Komratta kolecın açılmasına izin verilecek. Gözäl hem çoktan beklenän bir annaşma, çünkü 2015-ci yılda, Gagauziyada gagauz dilini genişlettirmää hem uşaklarımıza üüredicilik uurunda üüsek izmetlär vermäk için, TİKA tarafından başlanan hem 2022-ci yılda başarılan “Türkiye Prezidentı Recep Tayyip ERDOĞAN üüredicilik kompleksı” ana binası, moldovada kuvettä bulunan kişilerin harțakları beterinä, hep taa boş durêr.TAA DERINDÄN
Gagauziya_30_1_1

2024.12.23,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE, POLİTİKA BOLUMU

Bunu HİÇ BİR KERÄ diil lääzım unudalım!

Moldova tarıfından 1994-cü yılın Kırım ayın (dekabri) 23-dä gagauzlara verilän Gagauziya (Gagauz Yeri) özel hak statusun 30-cu yıldönümünä. Bu Statusa adımnar böläydi: Perestroyka çekettiynän avtonomiya ruhu havada uçmaa başladı. Gagauz inteligenţiyası gagauzlara kultura avtonomiyasını fikirini haşlamaa başladı. 1986 yılında gagauz rayonnnarın gazetalarında hem Kişinevun “Literatura şi Arta” gazetasında gagauzça sayfalar tiparlanmaa başladılar. 1986-da Moldovada “Bucaan dalgasında” televideniye hem radio kolverimneri açıldı. 1988-ci yılda “Ana Sözü” gazetası kuruldu. Bu iki presa yollarınnan gagauz dili, literaturası hem sözleri milletä hemen etişmää başladı. Fikirlär kaynamaa çeketti. 1988-ci yılda resimci Dimitriy SAVASTİNın masterskayasında toplanardılarTAA DERINDÄN
Gagauz Halkin_2-ci_Syezdi
Komrat meydanında miting yapan cümne insannarın “bütün bir milletin genoțidını durgutmaa” deyni danışmasına görä, 2024-cü yılın Kırım ayın 6-da Gagauziya Halk Topluşu (GHT) 22 oylan aldı karar, ani “Gagauziyanın hepsi uurlarda deputatların Kongresi”ni 2025-ci yılın Küçük ayın 15-dä yapmaa. Pek islää bir karar, ama vakıdında diil, zerä yazık ona, ani eşecik öldü artık, çünkü bu Kongres lääzımdı olsun taa beş yıl geeri, açan Gagauziya üstünä korkunç baskılar başladı hem Gagauziyayı yok etmäk için, ozaman kuvedä gelän “Çalışmak hem Birlik” (PAS) politika partiyası taa kökleşmediydi hem milletimizin üstünä selleri açmadıydı. AmaTAA DERINDÄN
son_avşam (1)
Orak ayın (iyül) 26-da Franțiyanın baş kasabasında Parijda geçän XXXIII-cü Yaz Olimpiada oyunnarın açılışında bir haliz bir şeytannar düünü oldu: Olimpiadayı hazırlayannar Hristiannıın üstünä paklandılar, Üülen Koreyanın komandasına Koreya Halk-Demokratiyası Respublikasının komandası dedilär, Olimpiada bayraanı başaşaa astılar… Bu iş oyuncak olaydı onu, bekim, annamaa kolayı olaceydı. Ama bu – XXXIII-cü Yaz Olimpiadasının OFİȚİAL açılışıydı. Demeli Evropa o, ne OFİȚİAL açılışta gösteriler: Hristian dinimizi gülmää almak, Olimpiada bayraana tükürmäk, sikilikleri önä çıkarmak, LGBT propagandası hem politika oyunnarı yapmak, sportsmennarı ezmäk. Taa nelär acaba? Ani açılışta türlü “demokratiyalı” işlär olacek – belliydi.TAA DERINDÄN
Karaçoban_1
Çiçek ayın (aprel) 16-da, Moldova Respublikasının Parlamentında geçti “Gagauz yazısı hem dili Günü” sırası, angısında, gagauzları, gagauz dilin hem yazısının istoriyasını annadan bir da sergi kuruldu. Moldova Parlamentında “Gagauz yazısı hem dili Günü” sırası için sergidä gagauz yazıcıların biografiyalarında sergiyi hazırlayannar fasıl “inceliklär” hem “unutmaklar” yapılmışlar. Örnek olarak, Dionis TANASOGLUnun biografiyasında “unutmuşlar” yazmaa, ani o hazırladı hem 1959-cu yılda dünneyä çıkardı ilk gagauz literatura toplumunu – “Bucaktan seslär”, angısında vardı ozaman taa birerdä bilinmeyän poetların (onnarın arasında Dimitriy KARAÇOBAN da) peetleri dä. Ama Dimitriy KARAÇOBANın biografiyasında yazılı, ani o İLKTAA DERINDÄN
yalancılakı_hem_esapsızlık_1
Geçennerdä bir sayt açtı eni bir sincirli rubrika «ДОСТОПРИМЕЧАТЕЛЬНОСТЬ ГАГАУЗИИ», neredä, annadıyma kadar, gagauzçayı hem gagauzların istoriyasını, kulturasını hem can zenginniklerini bilmeyän kişilär, bizä hem dünneyä gagauzlar için ne sa annatmaa savaşêrlar. Savamakta islää bişey var. Ko savaşsınnar hem dä, becerärsalar, annatsınnar bişey gözäl hem da DOORU. Ama, yazık, DOORULKTA biraz kıtlık var. Alalım bu sincirdä ilk haberin ilk cümlesini: «У входа в музей села Бешалма стоит монумент Дмитрию Карачобану –поэту, прозаику, режиссёру, художнику и создателю современной гагаузской культуры…». Dimitriy KARAÇOBANın erini gagauz kulturasının içindä bileräk hem o eri birTAA DERINDÄN
miting_refer (3)

2024.02.05,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, ANALİTİKA, CÜMNE BOLUMU

Angı halkın “Halk birlik günü”nü baktılar?

Küçük ayın (fevral) 2-dä Komratta pek tantalalı bakıldı Gagauziyada eni kurulan bir uydurma yortusu – “Halk birlii günü”, angısı ilgili oldu 2014-cü yılın Küçük ayın (fevral) 2-dä Gagauziyada yapılan Konsultativ Referendumun 10-cu yıldönümünnän (bak: https://anasozu.com/msk-gagauziyada-referenduma-gelan-insan-sayisi-7042-oldu/). “Halk birlii günü” başladı Komratta düzennenän hem Gagauziya sınırlarınadan etişän Gagauz Respublikasının, Gagauziyanın hem Moldovanın Bayraklarınnan donatılmış avtoprobegtan. O günü Gagauziyanın büünkü kuvetleri Komradın sokaklarına çıkarıldılar ilkin kendilerini, sora da kendi kişilerini – yokedilmiş “ŞOR” patiyasının azalarını, soțialistleri hem soțialistleri satan politikacıları, Gagauziyanın bücetçılarını, lițeylerin üürencilerini, studentları. Vardılar burada Gagauziya Respublikasının hem Gagauz avtonomiyasının kimi kurucuTAA DERINDÄN
din türküleri_2_1

2023.01.20,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, CÜMNE BOLUMU

Açan dinä hem bilimä yalan karışêr din dä, bilim dä batêrlar

(“Gagauzların din folklur türküleri” kiyadına prezentațiya) Büük ayın (yanvar) 17-dä Gagauziyada oldu prezentațiya “Gagauzların din folklur türküleri” kiyadına, angısının avtoru Türkiyedän Resul DAĞI. Bakmadaan ona, ani avtorun adı kiyadın kabında yazılı, prezentațiyasında açıklandı, ani bu – Gagauziya Bilim Merkezin hem gagauz kliselerinin ortak proektıdır. Bu olaylan ilgili yannış açıklanêr, ani bu bölä ilk kiyatmış hem seftä çalışmaymış. Taa ileri Gagauzların kimi klisä türküleri, nicä düşer notalarlan bilä, tipardan çıktılar 2017-ci yılda Akademik Todur ZANETin “Gagauzların kayıp olan dilinin hem kultura adetlerinin Moldovada korunması” (“Gagauz türküleri, söleyişleri, bilmeceleri”, “Gagauz songs, Proverbs,TAA DERINDÄN