ANALİTİKA BOLUMU

miting_refer (3)

2024.02.05,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, ANALİTİKA, CÜMNE BOLUMU

Angı halkın “Halk birlik günü”nü baktılar?

Küçük ayın (fevral) 2-dä Komratta pek tantalalı bakıldı Gagauziyada eni kurulan bir uydurma yortusu – “Halk birlii günü”, angısı ilgili oldu 2014-cü yılın Küçük ayın (fevral) 2-dä Gagauziyada yapılan Konsultativ Referendumun 10-cu yıldönümünnän (bak: https://anasozu.com/msk-gagauziyada-referenduma-gelan-insan-sayisi-7042-oldu/). “Halk birlii günü” başladı Komratta düzennenän hem Gagauziya sınırlarınadan etişän Gagauz Respublikasının, Gagauziyanın hem Moldovanın Bayraklarınnan donatılmış avtoprobegtan. O günü Gagauziyanın büünkü kuvetleri Komradın sokaklarına çıkarıldılar ilkin kendilerini, sora da kendi kişilerini – yokedilmiş “ŞOR” patiyasının azalarını, soțialistleri hem soțialistleri satan politikacıları, Gagauziyanın bücetçılarını, lițeylerin üürencilerini, studentları. Vardılar burada Gagauziya Respublikasının hem Gagauz avtonomiyasının kimi kurucuTAA DERINDÄN
Gagauziyaya_yokederler

2020.07.25,Todur Zanet TARAFINDAN YAZILI, ANALİTİKA, CÜMNE BOLUMU

Başımızın belası – yalancı tukannar

Bän pek severim bulgar halkını, onnarın dilini hem kulturasını, adetlerini hem sıralarını ama hiç bir kerä onnarın işinä karışmêêrım hem yollarında köstek koymêêrım. İnanêrım, ani onnar pek akıllı hem candan zengin insannar. Küülerimizdä hem kasabalarımızda yaşayan bulgarlara biz tukan deeriz. Bu diil ayıp ya da prost bir laf. Bu laf sadä gösterer, ani o insan yaşêêr gagauzların arasında. Ama kendi küülerindä yaşayan bulgarlara biz da bulgar deeriz. Onun için bunu ölä kabledin. Büün kısa bir sözüm var tukannar için. Ama diil hepsi tukannar için – sadä miskin hem yalancılar için.TAA DERINDÄN
bittik_mi
2018-ci yılın Kırım (dekabri) ayın 25-dä Gagauziya Başkanı İrina VLAH açıktan söledi, ani seviner, ki bulgarlar isteerlär Gagauziya avtonomiyasına girmää! Eni yıla karşı, Kırım (dekabri) ayın 25-dä Gagauziya Başkanı, toplayıp jurnalistleri, 2018-ci yılında kendisinin hem İspolkomun çalışma sonuçlarını açıklarkana, belli, ani, maamilä surat öncedän, bulgar Tvardița kasabasından, maasuz hazırlanmış soruşa: «Допускаете ли Вы в будущем вхождение Тараклийского района в состав АТО Гагузии?» hiç saklamadaan sevinmeliini hem sırıtmasını hazırlanmış cuvabı açıkladı: «Уважаемые твардовчане, хочу вам сказать, что вы не единственные, которые озвучиваете эту идею. Очень многие жители села Кортен, Валя Пержи,TAA DERINDÄN
gagauziya_yazi
İki yıl geeri 2016-cı yılın Baba Marta ayın 1-dä Gagauziya Halk Topluşun gündeliindän savaştılar geçirmää soruşu “Svetlıy küüyünä Kortenul Nou küüyünü eklemää” (bak: http://anasozu.com/yildirim-haber-gagauziyanin-daalmasi-birlesmektan-baslayacek-gagauziya-erina-bulgar-gagauz-yada-gagauz-bulgar-avtonomiyasi-mi-geler/), ama ozaman bu iş aslıya çıkarılamadı. Kortenul Nou küüyündä 72% bulgar yaşêêr. Ama Gagauziyadan BULGAR-GAGAUZ avtonomiyası yapmaa deyni savaşmaklar bununnan bitmedi. O gündän beeri Gagauziyaya iki yılın içindä sıravardı bulgarların küülerini hem kasabalarını eklemää savaştılar. Gagauziyanın kalesinin duvarlarına tarannarlan durmamayca urmaa başladılar. 2018-ci yılda bu urmalar artık durmamayca olêr. Bitkisi için biz yazdıydık 2018-ci yılın Baba Marta ayın 21-dä (bak: http://anasozu.com/maamila-surat-unionistlerdan-kurtalmak-aslisi-gagauzyiayi-bulgar-gagauz-avtonomiyasi-yapmak/). Ondan sora sandık, ani birazTAA DERINDÄN
basarabeasca_1
Taraklıdan uramadılar, şindi Basarabkadan urmaa savaşaceklar Basarabka (Besarabeasca) kasabasının Soveti teklif etti incelemää soruşu, ani bu kasaba hem bu rayon Gagauziyaylan birleşsin. Sebep – maamilä surat “Kişinau isteer birleştirmää bu rayonu Çimişli raynunnan, neredä imzalanmış karar Romıniyaylan birleşmää” Basarabka (Besarabeasca) “rayonuna sa bu diil lääzım”ış. Annêêrız bu geç kalma korkuyu. Ama iş haliz korkuda mı, osa taa başka iştä mi? Bunu bakalım. İlkin aklınıza getirerim, ani Gagauziyanın büünkü öndercileri taa kuvetä geldiktän beeri Gagauziyaya bulgarları eklemää savaşêrlar (bak: http://anasozu.com/yildirim-haber-gagauziyanin-daalmasi-birlesmektan-baslayacek-gagauziya-erina-bulgar-gagauz-yada-gagauz-bulgar-avtonomiyasi-mi-geler/). Artık üç yıl sıravardı Gagauziyanın kuvettä bulunannara izmet verän presa, durmamayca,TAA DERINDÄN
Gagauziyaya_yokederler
Bu afta, Kirez ayın 5-dä, Moldova Parlamentın komisiyası genä yondu Gagauziyadan bir parça, diiştirip o zakon tekliflerini, ani hazırladıydı “ortak” Parlament komisiyası “Gagauziya  (Gagauz Yeri) özel hak statusu için” zakonuna, da brakmadı o tekliflerdän bir taş ta. Sora bir toplantıda bizä dedilär «На территории Республики Молдова ни в коем случае не может быть речи о гагаузском народе» hem «Радуйтесь тому, что имеете». Sanêrsınız Gagauziyamızın yonulması hem yok edilmesi başladı bunnardan mı?! Gagauziyanın yonulması hem yok edilmesi çeketti o zamandan, açan susaraktan bizä Bulgar-Gagauz yada Gagauz-Bulgar avtonomiyası teklif etmää başladılar. YaTAA DERINDÄN
gagauziya_yonu_hem_arkasi_1
Açan bakêrsın bu iki patredä, birisinin gözelliinä gözün mayılêr olêr, öbürünün verannıına da canın sancıdan daalêr. Bu patretlerin arasında 2 ay var – ilk patret yapıldı 2017-ci yılın Hederlez ayın (may) 5-dä Komratta, ikincisi da 2017-ci yılın Baba Marta ayın (mart) 27-dä Çok Meydan küüyündä. Bekim bu patretleri hiç yannaştırmayaceydık, ama aralarında pek büük gösteri ayırıntılıı var. Birinci patret – bu Gagauziyanın ön tarafı! İkinci patret ta – bu Gagauziyamızın arka tarafı! Gagauziyanın ön tarafı için pek çok düdük düdüldü, ama Gagauziyamızın arka tarafı için hiç bir daul da urulmadı.TAA DERINDÄN
sokak_yazilari_4
Gagauziya hem gagauz halkı çoktan beklärdi, ani gelecek o gün, da Gagauziyamızın devlet, saalık, üüredicilik hem kultura kuruluşların duvarlarında peydalanacek gagauzça yazıları tabliçkalar. Gagauz küülerin hem sokakların adları yazılaceklar GAGAUZÇA. Da te etiştik o günä. Yapıldı hem asıldı 314 tabliçka (Komrat rayonunda – 174, Çadır rayonunda – 140). Valkaneş rayonu için da 63 tabliçka yapılêr. Ama tabliçkalara ilk bakışta sevinmelik erinä can acısı peydalandı. İş genä sayılsın deyni yapılmış. Taa ilk peydalanan yazılarda bir tepä orfografiya hem stilistika yannışlıkları. Lafların maanası yannış kullanılmış. Haliz gagauzça lafları türlü uydurma laflara diiştirilmiş.TAA DERINDÄN
Gagauz_Kongresi_sayt

2017.05.22,Ana Sözü TARAFINDAN YAZILI, ANALİTİKA, CÜMNE BOLUMU

Komratta ne Kongresi oldu?

Kongres taa hazırlanarkana belli oldu, ani bu Kongres nesa eni olacek, zerä ansızdan onun adı diişildii. Kongresin ofiţial saytında açıklandı, ani olêr “Gagauz Kongresi”. Kongresin emblemasında yazılı, ani olêr “Gagauzların dünnä Kongresi”. Taa ileri yapılardı “Bütüdünnä gagauzların Kongresi”. Nesoy Kongres oldu bu – belli diil? İnanêrım, ani Kongresi hazırlayannarın bu uurda kötü bir neetleri yoktu. Bezbelli problema çıktı ondan, ani hepsi materiallar İLKTÄN RUSÇA hazırlandı, da sora RUSÇADAN GAGAUZÇAYA çevirildi. Çevirennär da, gagauzçayı islää bilmedikleri beterinä, rusçadan «Всемирный конгресс гагаузов» cümnesini nicä «Мировой конгресс гагаузов» çevirdilär. Onuştan diil belli KomrattaTAA DERINDÄN
aaclik_kirimi
(Bütündünnä gagauzların IV-cü Kongresindä doklad) Ön söz erinnä Gagauzlara karşı XX-ci üzyılda yapılan baskıların hem ezmeklerin arasında, bir şüpesiz, ilk erdä durêr 1946-1947 yıllarda Sovet rejimin tarafından gagauzlara uygulanan AAÇLIK GENOŢİDI. Bu genoţid  kendi içinä topladı 1940-ta gagauzların kapamalarını hem trudarmiyaya almalarını, 1941-dä Sibirä kaldırılmalarını, 1944-tä “kara pehotaya” almalarını hem MGB[1] tarafından zındannara, kapannara hem GULAG[2]lara atılmaları. Hepsi bu işlerdä rejimä pek çok yardım ettilär erindeki kalik palilär, angıları hemen üstä çıktıydılar, da, kudurmuş köpeklär gibi, kendi halkını paralamaa başladıydılar. Aaçlıın genoţidın çeketmesi Büük aaçlık genoţidı başladı 1946-cı yılda yazın.TAA DERINDÄN