İSTORİYA BOLUMU

aaclık_cesme (1)
Canavar ayın (oktäbri) 19-da, Gagauziyanın “Aaçlık kurbannarını Anmak Günündä”,   Çeşmä küüyün primariyasının çalışmasınnan, bu küüyün 1946-1947 yıllarda Aaçlık kurbannarını Anmak Memorialında bu kurbannarı anmak sırası oldu. Anmak sıranın başında, küü lițeyinin gagauz dilindä hem literaturasında üürediciykanın Elena Nikolaevna KÖSÄnin zaametinnän üürencilär, ellerindä aaçlıkta diri kalan dedelerinin patretlerini tutarak, okudular onnarın 1946-1947 yıllarda zorlan yapılan aaçlık için annatmalarını. Bu aar hem yaslı gündä söz tutan Çeşmä küüyün primarı Sofiya JEKOVA şükür etti küülülerä hem o insannara, angılarının yardımınnan hem parasınnan kuruldu bu Anmak memorialı (bak: http://anasozu.com/cesmakuuyunda-aaclik-kurbannarini-anmak-memoriali-acildi/), ani verer kolayını daymalardaTAA DERINDÄN
AACLIK
Dün, Canavar ayın (oktäbri) 19-da, Gagauziyada bakıldı “Aaçlık kurbannarını Anmak Günü”, ama kuvettä bulunannarın hem onnara sözdä opozițiyada yapannarın aazından gagauzların XX üzyılın en büük tragediyası için bir çıt ta çıkmadı. Hadi laf sölemää istämedilär, ama makar kendi yardımcılarına emir veräydilär onnara izmet edän saytlarda AAÇLIK İÇİN iki-üç acızgannık lafı yazdıraydılar: Bİ-ŞEY-CİK! Bıldır da, öteeyıl da hep ölä oldu. Demeli, onnar bizdän diildir, çünkü halkın sancısını duymêêrlar! Osa duymaa mı istämeerlär? Var bir başka şüpä dä: acaba onnar o aaçllı yapannaın unukaları hem unşkaları mı, onnarlan bir soydan mı, daTAA DERINDÄN
aaclik_kirimi
Gagauziya Halk Topluşu deputatlarının Elena KARAMİTin hem Ekaterina JEKOVAnın danışmasına görä Gagauziya Halk Topluşu 2019-cu yılın Canavar ayın (oktäbri) 15-dä aldı karar, ani her yılın Canavar ayın (oktäbri) 19-da Gagauziyada“Aaçlık kurbannarını Anmak Günü” bakılsın. Gagauzların istoriyasında 1946-1947 yıllarında Sovet rejımının  tarafından gagauzlara karşı zorlan yapılan aaçlık – bu gagauzların en büük tragediyasıdır, zerä bu aaçlık gagauzların yarısından çoyunu mezarlara soktu (bak: http://anasozu.com/gagauzlara-karsi-yapilan-aaclik-genitidin-70-ci-kara-yildonumu-hem-o-genotidin-buunku-sonuclari/). Onuştan biinnärlän kabaatsız aaçla kurban olan insannarımızı analım. Topracıkları ilin olsun!TAA DERINDÄN
bayrak
Büün, Harman ayın (avgust) 19-da, bakılêr Gagauz Respublikasının kurulmasının 31-ci yıldönümü.  Bu Respublikayı 1990-cı yılın Harman ayın (avgust) 19-da Gagauz Halkın Üstolan Kongresindä baamsız Gagauz Respublikası kuruldu hem onun kurulmasını dünneyä bildirildi. Bu oldu Moldova Respublikası baamsızlıını kazanmasından bir yıl ileri. Gagauz Respublikasını kurarkana gagauz halkı hepsi halklararası zakonnara uydu hem işi adım adım yaptı. İlrin küü toplantırlarını yaptı hem Kongresa deputatları ayırdı. Sora Gagauz Respublikasının milli 1990-cı yılın Orak ayın (iyül) 22-dä 411 oylan Gagauz Milli Gimnasını (laflar – Todur ZANET, muzıka – Mihail KOLSA), Gagauz Milli Bayraanı hemTAA DERINDÄN
avdarma_210_yıl (1)
Kirez ayın 5-dä, 1563-cü yılda kurulan Gagauziyanın Avdarma küüyü, burada 1811-ci yılda ilk erleşän 19 gagauz aylesinin zamanının 210-cu yıldönümünü kutladı. Kutlamalar başladılar Avdarmada ilk gagauzların erleşmesinin 210-cu yıldönümünä baaşlanan Yortulu sırardan, neredä gösterildi bir kino, ani annadıldı Avdarma küüyün kurulması, istoriyası hem önemni erleri. Bu sırada pay aldılar hem avdarmalıları bu gözäl günnän kutladılar Avdarma küüyün Primarı Marina Kapsamun, Türkiye Kişinev Büükelçisi Gürol SÖKMENSÜER, Türkiye Respublikasının Gagauziya Komrat Başkonsulunnan Hasan AKDOĞAN, Türkiye Büükelçiliin 3-cü sekretari Özlem OKUYUCU, Avdarma küüyündän Gagauziya Halk Topluşu deputatı Elena KARAMİT, GHT deputatları Ekaterina JEKOVA,TAA DERINDÄN
komrat_kalkinti
2021-ci yılın Büük ayın 19-da (eskiycä Büük ayın (yanvar) 6-da) tamamnandı 115 yıl, nicä Komratta, ozamankı ţar kuvedinä karşı çiftçilerin kalkıntısı başladı. Ozaman, 1906-cı yılda, kalkıntıcılar kasabada kuvedi kendi ellerinä aldılar, Çiftçilär komitetı kurdular. O Çiftçilär komitetı dört gündän sora, Büük ayın 23-dä (eskiycä Büük ayın 10-da) Komrat bölgesinin respublikasının kurulması için Karar kablettlär, borçluk kiyatlarını yaktılar, vergileri kaldırdılar. Çiftçilär komitetı boyarlardan toprakların almasını hem çiftçilär arasında dooru payedilmesi için karar almış. Bundan kaare Komrat bölgesindän zapaslarda bulunnarın askerä mobilizaţiyasını durgutmuşlar. Lääzım urgulamaa, ani gagauzların kendi devletlii için düüşmesindä KomratTAA DERINDÄN
aaclik_demirel_gimnaziyası (3)
1946-1947 yıllar. Gagauz halkın istoriya sayfasında – kara yıllar. Aaçlık. Çok insan bir kabaatsız kaybeldi, geçindi. Biz, büünkü evlad boyları, lääzım üürenelim, aaraştıralım istoriyayı, deyni Canavar ayın (oktäbri) 19-zu – Aaçlık vakıdın anmak günü – unudulmasın, zerä Aaçlık – gagauzların bitişmäz yarası! Komrat kasabasının Süleyman DEMİREL adına gimnaziya-uşak başçasında Canavar ayın (oktäbri) 16-19 günnerindä geçti Aaçlık kurbannarını anmak sıraları. Gimnaziyanın Parlamentindän 6-9 klaslardan üürenicilär Canavar ayın (oktäbri) 16-da gittilär Avdarma küüyünä, neredä çiçek koydular aaçlık kurbannarın anmak memorialana. Bulunup bu acılı erdä, onnar sansın duydular, kendi gözlerinnän gördülär o zeetTAA DERINDÄN
cesmekuuyu_memorial (16)
2020-ci yılın Canavar ayın (oktäbri) 19-da, “Gagauziyada 1946-1947 yıllarda aaçlık kurbannarını Anmak Günü”ndä, Çeşmäküüyündä açıldı Aaçlık kurbannarını Anmak Memorialı. Memorialın erindä bulunêrlar kardaş mezarlar, nereyi 1946-1947 yıllarda aaçlıktan ölän bir binä yakın çeşmäküülü gömüldü. Bu Memorial olması için Çeşmäküüyü Soveti birebir aldı karar 2020-ci yılın Hederlez ayın 25-dä, “Genç gagauz yazıcılar Birliin” Cümne Birlii başının Alla ÇERNİOGLUnun (Alla Büük) danışmasına görä (bak: http://anasozu.com/cesmakuuyunda-1946-1947-yillarda-olan-aacliin-kurbannarina-anmak-kompleksi-kurulacek/) hem o karara küüyün primarı Sofiya JEKOVA da yanı oldu. Bu Memorialın olması için çok zaamet etti Çeşmäküüyündän Gagauziya Halk Topluşu deputatı Ekaterina JEKOVA. Çeşmäküüyündä Aaçlık kurbannarını AnmakTAA DERINDÄN
aaclik_avdarma (1)
“Gagauziyada 1946-1947 yıllarda aaçlık kurbannarını Anmak Günü” çerçevesindä Canavar ayın (oktäbri) 16-da Avdarma küüyün istoriya muzeyindä oldu “Bilelim. Analım. Unutmayalım.” adlı bir sıra, neredä annadıldı o 1946-1947 yıllardakı kara günnär hem anıldı hepsi o insannar, ani bir kabaatsız kurban oldular amansız o aaçlaa. Bu sırada pay aldılar Avdarma küüyün primarı, primariya Sovetinin azaları hem primariya zaametçileri, Dimitri ÇELENGİR teoretik liţeyin direktoru hem üüredicileri, uşak başçanın başı hem terbiedicileri, muzeyin işçileri. Sırayı açtı Avdarma küüyün istoriya muzeyin direktoru Elena KARAMİT laflarlan, angıları epigraf alınmıştı büük gagauz yazıcısının Dionis TANASOGLUnun “Uzun kervan” romanınaTAA DERINDÄN
baku_v_poiskah_disidentov
May bir yıl geeri, Azerbaycandan dostum Ali ŞAMİL baaşladı bana kiyadı «В поисках диссидентов», angısının avtorları Aziza ŞAMİL hem Ali ŞAMİL. Hep bulamaardım bir ara bu kiyadın avtorları hem kiyadın kendisi için sizä, paalı okuycularım, birkaç laf söleyim. Büün da, uydurma karantinın beterinä, biraz vakıt peydalandı, da isteerim bu konuda sizinnän birkaç fikirimnän paylaşmaa. Ali ŞAMİLlän tanıştım 1988-ci yılda Bakuda, nereyi beni çaardıydı ozamankı dostum, “Azerbaycan halk frontu”n azası Agası MAMEDOV, angısı taa tanıştırdı beni o vakıtlarda “Azerbaycan halk frontu”nun öndercilerin hem Azerbaycan halkının aydınnadıcıların çoyunnan, kimin arasında vardılar AbulfazTAA DERINDÄN